| ประวัติของผีเสื้อ
ในบรรดาสัตว์ต่าง ๆ ที่อยู่บนโลกนี้
สัตว์จำพวกแมลงมีจำนวนชนิดมากถึง 3 ใน 4 ของสัตว์ทั้งหมด ด้วยวิวัฒนาการอันยาวนาน
แมลงจึงมีลักษณะที่แตกต่างกันอย่างหลากหลายมาก ซึ่งจากการศึกษา ซากดึกดำบรรพ์ของ
ผีเสื้อที่ค้นพบในปัจจุบัน พบว่า แมลง ในกลุ่มของผีเสื้อ มีแผ่นปีกบาง
ๆ ซึ่งชำรุด เสียหายได้ง่ายหลังจากที่มันตายไปแล้ว จึงเป็นการยากที่จะบอกเรื่องราว
ในอดีตได้มากนัก เราต้องอาศัยจินตนาการและการคาดเดาในบางส่วน
ผีเสื้อเป็นแมลงที่มีลักษณะเด่นตรงที่ปีกสวยงาม
เป็นสัตว์ในไฟลัมอาร์โทร์โปดา (Phylum Arthopoda) เช่นเดียวกับ แมลงทั่วไป
ๆ อยู่ในอันดับเลพิดอปเทอรา (Order Lepidoptera)ของชั้นอินเซกตา(Class
Insecta) ในอดีตการอนุรักษ์ ผีเสื้อในประเทศไทย ยังไม่เคย มีรูปแบบที่ชัดเจน
เนื่องจากพระราชบัญญัติ สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2503 มิได้กำหนดให้แมลงและแมงเป็นสัตว์ป่า
ทำให้มีการดักจับผีเสื้อ เพื่อนำไปขายเป็น ของที่ระลึกอย่างไม่มีขอบเขต
จนทำให้ผีเสื้อบางชนิดได้สูญพันธุ์จากประเทศไทย ไปแล้ว ตัวอย่างเช่น ผีเสื้อสมิงเชียงดาว(Bhutanitis
lidderdalei) และอีกหลายชนิดที่ใกล้จะสูญพันธุ์ เช่น ผีเสื้อไกเซอร์(Teinopalpus
imperialis)เป็นต้น
แม้ว่าคนทั่วไปจะเข้าใจว่าผีเสื้อเป็นแมลงที่ไม่มีความสำคัญกับระบบนิเวศน์ของสิ่งมีชีวิตมากนัก
คงมีแต่ความสวยงามเพียงอย่างเดียว แต่แท้ที่จริงแล้วผีเสื้อมีหน้าที่สำคัญในการผสมเกษร
ให้แก่พืชต่างๆ ทำให้พรรณพืชสามารถดำรงพันธุ์และกระจายพันธุ์ให้คงอยู่ต่อไปได้
ประกอบกับสภาพป่าธรรมชาติที่เป็นแหล่งอาหารและที่อยู่อาศัยของผีเสื้อได้ถูกทำลายลง
จึงทำให้ชนิดและปริมาณของเสื้อลดลงอย่างรวดเร็ว ผีเสื้อบางชนิดอาจจะสูญพันธุ์ไปก่อนที่จะถูกค้นพบ
ดังนั้นในพระราชบ ัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2535 จึงกำหนดไว้ว่า
สัตว์ป่าทุกชนิดไม่ว่า สัตว์บก สัตว์น้ำ สัตว์ปีก แมลง และแมง ซึ่งโดยสภาพธรรมชาติย่อมเกิดและดำรงชีวิตอยู่ในป่าหรือในน้ำ
และให้หมายความรวมถึงไข่ของสัตว์ป่าเหล่านั้นทุกชนิดด้วย
ทำให้ผีเสื้อได้รับการคุ้มครองตามพระราชบัญญัติฉบับนี้
โครงการอนุรักษ์ธรรมชาติและสัตว์ป่า สวนป่าพระนามาภิไธย ภาคใต้พื้นที่ส่วนที่
2 จังหวัดยะลา และนราธิวาส เล็งเห็นว่าผีเสื้อ ซึ่งเป็น สัตว์ป่าชนิดหนึ่งที่ได้รับการคุ้มครองตามกฏหมายและเป็นการดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ของโครงการ
อย่างหนึ่ง แต่ในทางปฏิบัติแล้วการอนุรักษ์ผีเสื้อให้คงอยู่กับป่าบาลา-ฮาลานั้น
จำเป็นจะต้องศึกษา เกี่ยวกับสัตว์ชนิดนี้ เพื่อนำความรู้ที่ได้มาเป็นข้อมูลพื้นฐานของระบบฐานข้อมูลโครงการอันจะนำไป
สู่การวางแผน เพื่อมาตรการและแนวทางการอนุรักษ์ ตลอดจนส่งเสริมและเผยแพร่ประชาสัมพันธ์
ให้ความรู้แก่นักเรียน เยาวชนและประชาชน เพื่อสร้างจิตสำนึกให้ความร่วมมือ
อนุรักษ์ผีเสื้อ ให้คงความงามตลอดไป
|
